Bộ xương ngựa Marengo |
Ngựa là loài vật khá quen thuộc nhưng vẫn có nhiều điều mà về loài móng guốc này mà có thể chúng ta chưa biết. Một số khám phá lạ dưới đây vừa được tạp chí Sự kiện(FR) của Mỹ đăng tải nhân dịp chuẩn bị bước sang năm mới, Giáp Ngọ.
1. Ngựa có lịch sử tiến hóa rất lâu đời, xuất hiện trên hành tinh cách đây trên 60 triệu năm. Con ngựa đầu tiên được con người biết đến là Eohippus (Ngựa Bình minh) có kích thước rất nhỏ, trọng lượng chỉ có 12 kg và khi đứng cao không quá 14 inch (35,5cm). Khác với ngựa hiện đại, Eohippus có tới bốn ngón chân trên bàn chân trước và ba ngón ở chân sau.
2 . Thuật ngữ horse (ngựa) có nguồn gốc từ tiếng Anh cổ, liên quan đến từ Proto-Indo-European (PIE) kurs, xa hơn có nguồn gốc từ tiếng Latin currere, có nghĩa là "chạy". Về sau, thuật ngữ này tiếp tục tiến hóa, từ phái sinh hippo trong tiếng Hy Lạp lại thay cho từ gốc PIE ekwo và ghép thêm với từ Latin Equus, để tạo thành từ "horse" (con ngựa). Từ nguyên kép này có lẽ là do sự miễn cưỡng của các nền văn hóa cổ đại để nói về một con vật linh thiêng trong tôn giáo của người Ấn-Âu.
3. Ngựa hoang dã hiện nay (như Mustang) là con cháu, hậu duệ của những con ngựa đã được nhập khẩu từ Tây Ban Nha vào Mỹ từ thế kỷ thứ 16. Giống ngựa hoang đích thực phải là ngựa hoang châu Á.
Ngựa hoang |
4. Không có ngựa tồn tại ở Úc cho đến khi những người định cư mang đến đến châu lục này từ thế kỷ thứ 13 và cũng không hề có hóa thạch ngựa đầu tiên được tìm thấy ở Úc.
5. Sau khi được thuần hóa ở Trung Đông và Viễn Đông khoảng năm 4000 trước Công nguyên, loài ngựa bị con người săn đuổi cho mục đích lấy da và thịt. Thường là bằng cách đập chết hoặc dồn vào các vách đá đứng rồi giết chết.
6. Sau khi được thuần hóa vào khoảng năm 4000 trước Công nguyên, nhiều nền văn hóa Ấn-Âu coi ngựa là một sự hy sinh cao cả cho các thần linh nên ngựa được dùng cho mục đích tế thần, đặc biệt là bị chôn vùi. Người ở vùng Caucasus vẫn còn duy trì tục lệ này cho tới tận cuối thế kỷ thứ XIX.
7. Mối quan hệ người/ngựa nổi tiếng trong lịch sử phải kể đến Alexander Đại đế và con ngựa của ông tên là Bucephalus (Ngựa Đầu bò), El Cid với con ngựa Babieca (Kẻ ngu đần), Napoleon với ngựa Marengo (được đặt tên sau khi thắng trận) và sau khi chết xương của con ngựa này đã được đưa ra trưng bày tại Viện bảo tàng quân đội London, Anh.
8 . Răng của ngựa chính là chỉ số rất chính xác nói về tuổi của nó. Do đó, Thánh Jerome (400 trước Công nguyên) đã không bao giờ chấp nhận thanh toán tiền nhuận bút cho các tác phẩm nghệ thuật của ông bằng răng ngựa, và coi việc làm này không mang tính nhân đạo, thân thiện.
9. Phần lớn tuổi thọ của ngựa vào khoảng 25-30 năm, cá biệt có ngựa Old Billy ở Anh lại thọ tới 62 tuổi. Năm đầu tiên trong cuộc đời, con ngựa tương đương với 12 năm của con người, năm thứ hai là 7 năm, 3 năm tiếp tương đương với 4 năm và những năm tiếp theo có thể ngang bằng 2,5 năm so với tuổi thọ con người. Điều này có nghĩa, Old Billy có tuổi thọ tới 173,5 năm (năm tuổi thọ ngựa).
Ngựa Old Billy
10. Ngựa có năm giác quan phát triển rất mạnh như nếm, sờ, nghe, ngửi và nhìn. Ngựa cũng có giác quan thứ sáu bí ẩn, thậm chí khả năng nhận thức còn cao hơn cả giác quan thứ 6 của người.
11. Mắt của ngựa lớn hơn hầu hết các loài động vật khác, có thể di chuyển một cách độc lập nên ngựa có tầm nhìn toàn cảnh nông hơn các loài vật khác. Do các thấu kính có độ linh hoạt thấp nên mắt ngựa thường hội tụ hình ảnh bằng cách di chuyển đầu của nó trực tiếp tới chùm ánh sáng chiếu vào. Ngoài ra, ngựa cũng có thể nhìn thấy trong không gian đa màu sắc.
12. Ngựa có cảm giác mùi cực tốt, giúp nó phát hiện nhanh mối nguy hiểm. Chính điều này mà lính kỵ binh thời xưa đã dùng chất lỏng thơm trên tay khi huấn luyện ngựa chiến. Đặc biệt, ngựa cũng rất thính khi ngửi mùi máu.
13. Trên thế giới hiện nay có tới trên 160 giống ngựa khác nhau, song độc đáo nhất phải kể đến ngựa Ả Rập vì tính thuần khiết, ít pha tạp.
Ngựa có cảm giác mùi cực nhạy.
14. Người Ba Tư được xem là những kỵ binh xuất sắc nhất, còn ngựa Nisean, hay siêu mã (superhorse) là người bạn đồng hành không thể thiếu đối với người Ba Tư. Ngựa là biểu tượng của Đế chế Ba Tư và chỉ có giới quý tộc mới có thể sở hữu chúng. Ngựa cũng được dùng để tham gia môn thi đấu polo.
15. Hồi giáo được cho là đã được "thành lập trên các dấu chân ngựa Ả Rập", thậm chí việc chăm sóc con ngựa còn được đưa cả vào sách Hadith linh thiêng. Nhà tiên tri Mohammed được cho là đã lên trời ngự trong một quầng lửa lớn nhờ một con ngựa thần quý hiếm.
16. Nữ thần Demeter (nữ thần sinh sản, ngũ cốc và tinh khiết) đã từng xuất hiện trên đầu một con ngựa đen, và nữ tu của vị thần này đã gọi bà là ngựa cái (foal).
17. Ngựa trắng đôi khi còn được người ta dìm chết để tưởng nhớ Poseidon, thần biển, người đã tạo ra loài ngựa.
Ngựa có thể ngủ đứng hay ngủ nằm.
18. Trong văn học, nghệ thuật và bộ môn nghiên cứu về giấc mơ, ngựa được xem là biểu tượng mang nhiều ý nghĩa, từ tiềm năng cho đến vẻ đẹp, thậm chí cả sức mạnh tình dục. Màu sắc loài ngựa cũng là biểu tượng (ví dụ màu đen là bí ẩn, nguy hiểm hay màu trắng là sứ giả của sinh sản).
19 . Một số con ngựa rất thông minh có khả năng tìm cách mở cửa để giải thoát cho đồng loại.
20. Ngựa có thể phân biệt được cảm xúc trong giọng nói của con người
21. Ngựa có riêng hai giấc ngủ, một là giấc ngủ SWS (giấc ngủ sóng) và REM (giấc ngủ sâu) và cũng có thể mơ.Ngựa cần ngủ khoảng bốn giờ/ngày và có thể ngủ đứng nhờ cấu trúc đặc biệt của đầu gối.
22 . Ngựa rất ưa âm nhạc nhưng lại chọn lọc chứ " tạp nghe", thích âm nhạc êm dịu hay vui vẻ, nhưng lại có thể bị kích động nếu âm nhạc lớn như rock, rap vân vân.
22 . Ngựa rất ưa âm nhạc nhưng lại chọn lọc chứ " tạp nghe", thích âm nhạc êm dịu hay vui vẻ, nhưng lại có thể bị kích động nếu âm nhạc lớn như rock, rap vân vân.
Ngựa có thể phân biệt được cảm xúc của con người qua giọng nói.
23 . Móng ngựa là bộ phận vô cùng phức tạp và nhạy cảm. Khi móng ngựa bị đè, máu được đưa ngược lên các tĩnh mạch, nên chiếc móng của ngựa còn được xem là chiếc bơm rất tuyệt hảo.
24. Trong khi ngựa mẹ rất quan tâm đến đứa con mới đẻ, anh chị em ngựa, kể cả các con đực hoặc ngựa cái khác cũng rất quan tâm và bảo vệ những con ngựa mới sinh.
25. Trong một đàn ngựa, giới tính không phải quyết định mà những con lớn tuổi nhất, bất kể đực hay cái sẽ được tôn trọng và xếp hạng cao hơn so với những con khác.
26. Ngựa có một nhóm cơ bắp xung quanh thực quản, cơ bắp này rất khỏe để hạn chế các chứng bệnh về dạ dày, nhất là chứng đầy hơi ở ngựa.
27. Mặc dù từ "hà mã" nghĩa là "ngựa sông", nhưng hà mã lại gần gũi với lơn hơn là ngựa
28. Có rất nhiều luật liên quan đến loài ngựa, ví dụ luật ngựa điên ở vùng Bluff, Utah (Mỹ), nơi người phụ nữ chưa lập gia đình có thể bị bỏ tù vì cưỡi ngựa vào ngày Chủ nhật. Và ở một số thành phố của Mỹ , những người đàn ông mới cưới không được phép cữu ngựa một mình, trừ khi anh ta đã kết hôn được trên 12 tháng.
Theo Khắc Nam motthegioi.vn
0 comments:
Post a Comment